Η καταθλιψη και τα χαρακτηριστικα της

Η κατάθλιψη είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη στις σύγχρονες κοινωνίες και μαστίζει δυστυχώς όλο και περισσότερους ανθρώπους. Πολλές φορές όμως ο όρος παρερμηνεύεται ή χρησιμοποιείται αλόγιστα. Παρακάτω θα σας παραθέσω τα βασικά κριτήρια που καθορίζουν την κατάθλιψη βάσει του παγκόσμιου οργανισμού ψυχολογίας

Αρχικά θα αναφέρουμε ότι τα συμπτώματα πρέπει να υπάρχουν συνεχόμενα για ένα χρονικό διάστημα πάνω από δυο εβδομάδες και θα πρέπει να επηρεάζουν σημαντικά τις καθημερινές λειτουργίες, όπως διαπροσωπικές επαφές, επαγγελματικές δραστηριότητες, σχολικές δραστηριότητες.

Το βασικό και αυτονόητο σύμπτωμα σε αυτή τη διάρκεια είναι η καταθλιπτική διάθεση, η έλλειψη ενδιαφέροντος γενικότερα όπως και ειδικότερα για θέματα καθημερινότητας, η γενική ανικανότητα είσπραξης ευχαρίστησης από τους κοντινούς άλλους, αλλά και από τις συνηθισμένες δραστηριότητες της καθημερινότητας. Αυτό ακολουθείται από μια αίσθηση απαξίωσης, θλίψης και αίσθησης κενού.
Υπάρχουν έντονα αισθήματα αυτο-υποτίμησης, τύψεων και ενοχών, τα οποία είναι τόσο έντονα, ώστε ως αποτέλεσμα έχουν να διαστρεβλώνουν σημαντικά την πραγματικότητα στο μυαλό του καταθλιπτικού ατόμου. Ταυτόχρονα παρατηρείται έκπτωση στις νοητικές λειτουργίες, εμφανίζεται έντονη αδυναμία συντονισμένης σκέψης και αδυναμία συγκέντρωσης. Επίσης εμφανίζεται δυσκολία στη λήψη σημαντικών αποφάσεεων ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι αλλάζουν συνεχώς ιδέες.
Σε σωματικό επίπεδο εμφανίζονται αρκετά συμπτώματα, όπως έντονη αίσθηση κούρασης και αδυναμίας σε καθημερινή βάση. Μπορεί να παρατηρήσουμε επίσης ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση. Έντονη διαταραχή εμφανίζεται στη λειτουργία του ύπνου , είτε με λιγοστό ύπνο είτε με υπερυπνία. Επίσης παρουσιάζεται αισθητή απώλεια ή αύξηση σωματικού βάρους. Σε σοβαρότερες καταστάσεις κατάθλιψης υπάρχουν σκέψεις και φαντασιώσεις σε σχέση με την αυτοκτονία και το θάνατο που σε κάποιες σοβαρότερες περιπτώσεις ενισχύονται τόσο, ώστε να γίνουν πράξη.
Θα πρέπει να διαχωρίσουμε καταστάσεις που τα συμπτώματα προέρχονται από σωματική δυσλειτουργία κάποιου οργάνο, φαρμακευτική αγωγή ή άλλες ψυχοτρόπες ουσίες, όπως επίσης να διαχωρίσουμε καταστάσεις όπως η επιλόχειος κατάθλιψη ή ακόμα να διαχωρίσουμε συμπτώματα που προέρχονται μετά από απώλεια και πένθος.
Η έγκαιρη διάγνωση της κατάθλιψης είναι πολύ σημαντική ώστε να προστατέψει από αρκετά δυσάρεστες ακόμα και επικίνδυνες καταστάσεις. Η θεραπεία είναι απαραίτητη με πολύ καλά αποτελέσματα, οι θεραπευόμενοι βρίσκουν ανακούφιση και επανακτούν πολύ γρήγορα την ισορροπημένη λειτουργικότητά τους στην καθημερινότητά τους. (βλ. Η πρώτη συνεδρία)